กระบวนการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
การจัดการศึกษาที่ยึดหลักว่า ให้ผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนมีความสำคัญที่สุด โดยกระบวนการจัดการศึกษาจะต้องส่งเสริม ให้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพ
ส่งเสริมให้ผู้เรียน
1. สร้างความรู้ด้วยตนเอง (construction) ด้วยการใช้กระบวนการเรียนรู้ (learning process)
2. มีส่วนร่วม (participation) อย่างตื่นตัว (active)
3. มีปฏิสัมพันธ์ (interaction) และร่วมมือ ร่วมใจ (co-operation) ในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (share and learning)
4. ทำกิจกรรมเพื่อพัฒนาทั้งสมองซีกซ้ายและขวา หรือพัฒนาพหุปัญญา (multiple intelligences)
5. นำความรู้ไปใช้ และประยุกต์ใช้ (application)
แผนภาพปัญหาทั้ง 8 ด้าน ตามทฤษฎีพหุปัญญาของการ์ดเนอร์ (Spencer,1998)
การเปลี่ยนผ่านสังคมไทยเข้าสู่ยุคสังคม/เศรษฐกิจฐานความรู้
แผนภาพ การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
- เป็นกิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ในด้าน Active Learning
- Construct ได้ค้นพบและสร้างความรู้ใหม่ด้วยตนเองจากการศึกษาเป็นกลุ่ม
- ด้าน Thinking ส่งเสริมกระบวนการคิด การคิดวิเคราะห์ และการสังเคราะห์ เป็นแผนผังความคิดได้
- ด้าน Happiness เป็นกิจกรรมที่ผู้เรียนได้เรียนอย่างมีความสุข มีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
- ด้าน Participation เป็นกิจกรรมที่ผู้เรียนวางแผนกำหนดงาน มีเป้าหมายร่วมกัน มีโอกาสเลือกทำงานตรงกับความสนใจของตนเอง
- ด้าน Individualization เป็นกิจกรรมที่ผู้สอนและผู้เรียน ยอมรับในความคิดเห็น ความสามารถและความแตกต่างระหว่างบุคคล
- ด้าน Good Habit เป็นกิจกรรมที่ผู้เรียนฝึกความรับผิดชอบ ความมีระเบียบวินัย ความมีน้ำใจ
วิธีสอนในวันนี้
รูปแบบการเรียนรู้แบบร่วมมือ (Cooperative Learning)
การเรียนรู้แบบร่วมมือ เป็นรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ให้นักศึกษาได้เรียนรู้ร่วมกันเป็นกลุ่ม แต่ละกลุ่มประกอบด้วยสมาชิกที่มีความรู้ความสามารถแตกต่างกัน แต่ละคนมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงในการเรียนรู้ และในความสำเร็จของกลุ่ม
โดยที่ในกลุ่มจะมีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น แบ่งปันทรัพยากร ให้กำลังใจแก่กันและกัน คนเก่งจะช่วยเหลือคนที่อ่อนกว่า สมาชิกในกลุ่มไม่เพียงแต่รับผิดชอบต่อผลการเรียนของตนเองเท่านั้น แต่จะต้องร่วมรับผิดชอบต่อการเรียนรู้ของเพื่อนสมาชิกทุกคนในกลุ่ม ความสำเร็จของบุคคล คือ ความสำเร็จของกลุ่ม
เทคนิคผึ้งแตกรังเป็นเทคนิคการสอนในรูปแบบการจัดกิจกรรมโดยยึดผู้เรียนเป็นสําคัญ ซึ่ง กอบวิทย์ พิริยาวัฒน์ (http://www slideshare.netteacherkobwit) ได้กําหนดขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ไว้ ดังนี้
1) ครูเลือกเนื้อหา หน่วยการเรียนรู้และจัดแบ่งเนื้อหาเป็นหน่วยย่อยๆ
2) ครูจัดศูนย์การเรียนรู้ เอาไว้ที่ต่างๆ
3) แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม โดยให้คละเด็กเก่ง ปานกลาง อ่อน
4) แต่ละกลุ่มวางแผน มอบหมายงานให้เพื่อสมาชิกรับผิดชอบในการศึกษาความรู้จากศูนย์การเรียนต่างๆ
5) ตัวแทนกลุ่มไป ศึกษาความรู้จากฐานการเรียนรู้ที่ได้รับมอบหมาย
6) ตัวแทนกลุ่มที่ไปศึกษาความรู้จากฐานการเรียนรู้ ต่างๆ ร่วมกันจัดทําแผนผังความคิดเพื่อสรุปสาระสําคัญ
7) ตัวแทนกลุ่มกลับไปสู่กลุ่มเดิม และนําเอา แผนผังความคิด สรุปสาระสําคัญมาอธิบายให้เพื่อนในกลุ่มฟัง
8) ให้แต่ละกลุ่มตั้งคําถามเกี่ยวกับ สาระสําคัญความรู้จากฐานต่างๆ
9) กลุ่มนําคําถามเหล่านี้ซักถามเพื่อสมาชิกในกลุ่มเพื่อทบทวน ความรู้ความเข้าใจ
10) กลุ่มนําคําถามเหล่านี้ไปให้กลุ่มอื่นหาคําตอบและเฉลย
1) ครูเลือกเนื้อหา หน่วยการเรียนรู้และจัดแบ่งเนื้อหาเป็นหน่วยย่อยๆ
2) ครูจัดศูนย์การเรียนรู้ เอาไว้ที่ต่างๆ
3) แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม โดยให้คละเด็กเก่ง ปานกลาง อ่อน
4) แต่ละกลุ่มวางแผน มอบหมายงานให้เพื่อสมาชิกรับผิดชอบในการศึกษาความรู้จากศูนย์การเรียนต่างๆ
5) ตัวแทนกลุ่มไป ศึกษาความรู้จากฐานการเรียนรู้ที่ได้รับมอบหมาย
6) ตัวแทนกลุ่มที่ไปศึกษาความรู้จากฐานการเรียนรู้ ต่างๆ ร่วมกันจัดทําแผนผังความคิดเพื่อสรุปสาระสําคัญ
7) ตัวแทนกลุ่มกลับไปสู่กลุ่มเดิม และนําเอา แผนผังความคิด สรุปสาระสําคัญมาอธิบายให้เพื่อนในกลุ่มฟัง
8) ให้แต่ละกลุ่มตั้งคําถามเกี่ยวกับ สาระสําคัญความรู้จากฐานต่างๆ
9) กลุ่มนําคําถามเหล่านี้ซักถามเพื่อสมาชิกในกลุ่มเพื่อทบทวน ความรู้ความเข้าใจ
10) กลุ่มนําคําถามเหล่านี้ไปให้กลุ่มอื่นหาคําตอบและเฉลย
กิจกรรมการเรียนการสอนในวันนี้ : กิจกรรมในชั้นเรียน
1. อาจารย์เลือกเนื้อหาในบทที่ 2 วิธีการสอนและเทคนิคการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และจัดแบ่งเนื้อหาเป็นหน่วยย่อย ๆ จำนวน 7 หน่วย ประกอบด้วย
1.1 หน่วยที่ 1 วิธีการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (หน้า 31-35)
1.2 หน่วยที่ 2 รูปแบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (หน้า 36-39)
1.3 หน่วยที่ 3 เทคนิควิธีสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญเพื่อนำไปสู่การจัดการเรียนการสอน (หน้า 40-49)
1.4 หน่วยที่ 4 เทคนิคการใช้ผังกราฟิก (หน้า 50-58)
1.5 หน่วยที่ 5 การเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (หน้า 58-66)
1.6 หน่วยที่ 6 เทคนิคการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (หน้า 66-74)
1.7 หน่วยที่ 7 การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (หน้า 74-85)
2. อาจารย์จัดศูนย์การเรียนรู้เอาไว้ที่ต่าง ๆ
3. แบ่งนักศึกษาออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 7-9 คน
4. แต่ละกลุ่มวางแผนมอบหมายให้เพื่อนสมาชิกรับผิดชอบในการศึกษาความรู้จากศูนย์การเรียนต่าง ๆ
5. ตัวแทนกลุ่มไปศึกษาความรู้จากฐานการเรียนรู้ที่ได้รับมอบหมาย
6. ตัวแทนกลุ่มที่ไปศึกษาความรู้จากศูนย์การเรียนต่าง ๆ ร่วมกันจัดทำแผนผังความคิดเพื่อสรุปสาระสำคัญ (Concept Mapping)
สมาชิกในศูนย์ กำหนดเวลาในการอ่านและทำความเข้าใจ คนละ 30 นาที
จากนั้น สมาชิกแต่ละคนร่วมอภิปราย และร่วมจัดทำแผนผัง (Concept Mapping) 30 นาที
7. ตัวแทนกลุ่มกลับไปสู่กลุ่มเดิม และนำเอาแผนผังความคิดสรุปสาระสำคัญมาอธิบายให้เพื่อนในกลุ่มฟัง และสมาชิกแต่ละคนจดบันทึก ในบันทึกการเรียนรู้ (กิจกรรมนอกชั้นเรียน : กำหนดเวลา 1.30- 2 ชั่วโมง)
8. ให้แต่ละกลุ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับสาระสำคัญความรู้จากฐานต่าง ๆ กลุ่มละ 20 คำถาม (กิจกรรมนอกชั้นเรียน : กำหนดเวลา 40 นาที)
9. กลุ่มนำคำถามเหล่านี้ซักถามเพื่อนสมาชิกในกลุ่มเพื่อทบทวนความรู้ความเข้าใจ และให้เก็บความลับไว้เป็นอย่างดี (กิจกรรมนอกชั้นเรียน : กำหนดเวลา 20 นาที)
10. กลุ่มนำคำถามเหล่านี้ไปให้กลุ่มอื่นหาคำตอบและเฉลย (คาบหน้า)
กลุ่มใดได้คะแนนสูงสุด เป็นผู้ชนะ (กิจกรรมในชั้นเรียน : 30 นาที)
อ้างอิง
พิจิตรา ธงพานิช. วิชาการออกแบบและการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียน. พิมพ์ครั้งที่ 3 นครปฐม : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์, 2560.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น